Chronische pijn is moeilijk te behandelen. “Wat werkt?” is een van de meest onbeantwoordbare vragen in de hele geneeskunde, omdat ‘het’ altijd van zoveel dingen afhangt. Pijn is de koning van “het hangt ervan af”.

Net als kanker is pijn niet één ding. Het heeft letterlijk duizenden mogelijke oorzaken. Niets kan mogelijk voor iedereen of in elke situatie werken. Een behandeling kan zelfs tot succes op korte termijn leiden, maar tegelijkertijd tot mislukking op lange termijn. Pijn is ook zo geïntegreerd in onze “bedrading” en identiteit dat het bijna onmogelijk is om het te onderdrukken zonder tegelijkertijd de persoon te verdoven (daarom is de enige oplossing totale analgesie anesthesie!).
Het verwijderen van een duidelijke oorzaak van de pijn is de ultieme behandeling, zoals Androcles de doorn uit de poot van een leeuw verwijdert. Helaas past de metafoor van de doorn alleen in sommige gevallen van chronische pijn. Het is verrassend (en verschrikkelijk), hoe vaak er geen “doorn” kan worden gevonden – en hoeveel er nog kunnen worden gevonden maar niet worden verwijderd. En vreemd hoeveel dingen eruitzien als doornen, maar eigenlijk niet het probleem zijn, en lange pijnlijke navolgingen veroorzaken. Het is een netelig probleem!

Sinds lange tijd ben ikzelf een chronische pijnpatiënt, die door de jaren heen net zo wanhopig op zoek was naar antwoorden als al mijn lezers. Mijn partner ervaart dit na een bedrijfsongeval ook sinds 2010.
De zoektocht naar een diagnose blijft de beste hoop voor veel chronische pijnpatiënten. Het niet vinden van een doorn, een aanhoudende bron van schadelijke prikkels, zelfs na vele jaren, betekent niet dat hij er niet is. Maar de meeste patiënten verliezen hun hoop door elke tegenvaller waarbij een oplossing gevonden werd, welke uiteindelijk toch niet de oplossing was.
De prijs van eerlijkheid

Ethische professionals in de gezondheidszorg die patiënten durven te vertellen dat pijn te complex is om door één behandeling opgelost te worden, worden vaak geconfronteerd met ongeloof, afkeuring en zelfs minachting. Als ik dit aan een klant vertel (terwijl zelfs een fysiotherapeut niet genoeg heeft aan één behandeling!), wordt mijn nederigheid niet altijd goed ontvangen: Men wil na een behandeling weer normaal kunnen functioneren. Sommigen denken dat ik gewoon niet goed genoeg ben in mijn werk. Vreselijk! 😞
Hier kan ik tientallen jaren van “te mooi om waar te zijn”-beloften van onwetenden, kwakzalvers en slangenolieverkopers voor bedanken. De meeste mensen op aarde zijn inmiddels effectief geïndoctrineerd om te geloven dat er gemakkelijke antwoorden zijn op deze moeilijke problemen. Als de reguliere gezondheidszorg niets kan vinden is ontspanning een (meestal) tijdelijke verlichting, maar ook complementaire zorg kan niet alle oplossingen geven.

Veel soorten chronische pijn moeten routinematig worden behandeld met allerlei kleine zintuiglijke genoegens en zelfverzorging: routinematig, goedkoop en lichtjes pijn bestrijden met andere sensaties, van de “kruidigheid” van een massageolie tot de luxe van bubbelbadjes, tot rollen op een schuimroller.
Het grote voorbehoud van lichaamsbeweging is dat nogal wat mensen met chronische pijn ook intolerant zijn voor lichaamsbeweging – hun drempel om meer te bewegen is erg hoog – en ze kunnen gewoon niet genoeg kunnen bewegen om er de vruchten van te kunnen plukken. Fibromyalgiepatiënten zijn zeer variabel in hun reactie op lichaamsbeweging, variërend van “zeer nuttig indien voorzichtig” tot “bijna altijd averechts”, waarschijnlijk omdat ze een grote verscheidenheid aan onderliggende aandoeningen hebben die vergelijkbare symptomen veroorzaken.
Maar voor een aantal mensen met chronische pijn werkt lichaamsbeweging omdat het biologisch ‘normaliseert’ en complexe systemen dwingt om te werken zoals ze zouden moeten werken. Oefening kan niet alles normaliseren. Maar het stimuleert een ongelooflijk scala aan biologische mechanismen, veel meer dan welk medicijn, supplement of superfood dan ook.
Veel chronische pijn wordt veroorzaakt door falen van herstel van weefseloverbelasting, zoals bijvoorbeeld RSI, meestal omdat de bron van weefselstress nooit voldoende wordt verminderd. Kortom, mensen blijven zichzelf gewoon opnieuw blesseren.
Revalidatie wordt naar mijn mening helaas niet (altijd) goed toegepast. Er wordt te snel en te veel getraind om zo snel mogelijk het protocol af te handelen en daarom niet genoeg hersteltijd geeft. Het lichaam kan van bijna alles herstellen als je beschadigd weefsel voldoende rust geeft en het vervolgens langzaam functioneler uitdaagt, heel makkelijk beginnend en langzaamaan weer opbouwt (“progressieve training”, maar dat is een ander artikel waard). Wanneer deze strategie faalt, is dat meestal omdat het probleem in het begin geen weefseloverbelasting was … wat kan gebeuren, omdat een onderliggende verminderde reserve en weerstand tegen stressoren gemakkelijk de schijn van een conventioneel letsel kan wekken. Dit is een van de beste voorbeelden van hoe niets voor iedereen werkt.
Neuropathie is een storing van het zenuwstelsel zelf: pijn veroorzaakt door disfunctie van het pijnsysteem. Veel medicijnen die aan de neurologische functie sleutelen en deze vaak op de een of andere manier onderdrukken, zijn nuttig voor sommige van deze patiënten. Het kost echter over het algemeen nogal wat experimenteren om het juiste medicijn te vinden – iets dat goed genoeg werkt, met aanvaardbare bijwerkingen.
Het moderne tijdperk van elektrische therapie begon toen diepe hersenstimulatie werd geïntroduceerd in 1987, en het is sindsdien gestaag verbeterd dankzij een beter begrip van de neurologie van pijn. In het afgelopen decennium denk ik dat het voldoende is verbeterd om in aanmerking te komen voor deze lijst. Er bestaan apparaten, die een elektrische puls kunnen genereren om pijn te verminderen of af te leiden. Ook hier geldt echter dat het nog een zoektocht is naar de juiste frequentie en de juiste plaats waarop het geplakt moet worden.
Zorg moet worden aangepast aan de situatie van de patiënt – en de enige manier waarop ik dat zelf kan doen, is door de situatie van de cliënt te kennen. Dat betekent goed luisteren en samen beslissingen nemen over wat zinvol is (patiëntgerichte behandeling).
Hoe de patiënt zich voelt, is een van de belangrijkste onderdelen. We praten hierover, zodat we ook de emotionele toestand en de dingen die in het leven gebeuren aan kunnen spreken. Dingen die de meeste kans hebben om pijn te beïnvloeden en erdoor beïnvloed te worden is emotie. Daarom is het belangrijk erover te kunnen praten. Tijdens een massage is het loslaten van die emoties gemakkelijker en soms kunnen cliënten er tegelijkertijd over praten zonder dat er een oplossing voor is. Het ventileren van gedachten kan al heel erg helpen, ook al is het tijdelijk. Een massage blijft echter ook experimenteren en heeft voor iedereen een andere uitwerking.
Slaaptekort speelt een grote rol in sommige gevallen van chronische pijn en maakt een slechte situatie voor veel mensen nog erger. Er zijn veel stressfactoren die bijdragen aan de kwetsbaarheid voor pijn, maar slaapgebrek is een van de meest voor de hand liggende veelvoorkomende problemen die vaak kunnen worden opgelost of aanzienlijk kunnen worden verminderd. Ook hierbij kan een ontspannende massage helpen.
Helaas is de gezondheidszorg inmiddels heel erg aan het verslechteren, veroorzaakt door armoede, sociale onrechtvaardigheid en disfunctionele instellingen en bestuur. Het verbeteren van deze dingen is niet per se een ‘pijnbehandeling’, maar het is net zo belangrijk voor pijn als dat sanitaire voorzieningen zijn voor de volksgezondheid. Het is te hopen dat het niet te ver achteruit zal gaan, want anders krijgen we nog veel meer (chronische) gezondheidsproblemen.
Tijdens een behandeling in de praktijk hoeft u niet bang te zijn voor extra pijn! Ik overleg altijd met u wat u wilt, geef minder druk tijdens de behandeling, behandel langzaam en ontspannen. Tijdens een behandeling moet iedereen aan kunnen geven of alles goed gaat, niet te zwaar/pijnlijk etc. Ik kan triggerpoints behandelen en de huid strippen, maar zal dat zeker niet doen bij bijvoorbeeld fybromyalgie patiënten.
Je kunt altijd contact opnemen met mij, voordat je besluit om een afspraak te maken. Stuur een bericht naar 06-17495453 en geef aan wanneer je beschikbaar bent, zodat ik je kan bellen. Of stel je vraag en ik beantwoord zodra dit mogelijk is! Ook kun je een e-mailbericht sturen naar admin@praktijkheen.nl
Wil je liever zelf online een afspraak aanvragen? Dat kan via Online afspraak reserveren
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere mensen. Dit kan door de social mediaknoppen te gebruiken. Ik vind het ook altijd fijn als je een reactie achterlaat (helemaal onderaan deze webpagina).
Of neem op een andere manier contact op via een van de gegevens via het tabblad contact